Lista korzystnego działania astaksantyny na zdrowie coraz dłuższa

Najsilniejszy składnik pokarmowy dla zdrowych oczu
Autor dr Mercola, 23 listopad 2010

Naukowcy dawno temu odkryli, że grupa naturalnie występujących pigmentów tj. karotenoidów, ma silne właściwości antyoksydacyjne istotne dla zdrowia. Jeden z nich niedawno zyskał duże zainteresowanie.

Ten karotenoid to Astaksantyna

Powstaje ona w algach Haematoccous pluvialis, kiedy woda wysycha, chroniąc je przed promieniowaniem ultrafioletowym.

Astaksantyna jest silniejsza od beta-karotenu, alfa-tokoferolu, likopenu i luteiny, które należą do tej samej grupy związków chemicznych. Astaksantyna posiada bardzo silne właściwości wymiatania wolnych rodników oraz chroni komórki, organy i tkanki przed uszkodzeniem.

Czy różni się astaksantyna od innych związków oraz jaki ma wpływ na zdrowie?

Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w dalszej części artykułu i z pewnością zrobią one na tobie wrażenie.

Astaksantyna jest klasą sama w sobie

Astaksantyna wyróżnia się pod wieloma względami. Poniżej kilka najważniejszych przykładów:

  • posiada ona najsilniejsze właściwości, jeśli chodzi o wymiatanie wolnych rodników: jest 65 razy silniejsza od wit.C, 54 razy od beta-karotenu i 14 razy od wit.E.
  • jest ona znacznie skuteczniejsza od innych karotenoidów jeśli chodzi o wygaszanie tlenu singletowego – jest to forma utleniania. Mniej stabilna forma tlenu wywołuje uszkodzenia m.in. za pośrednictwem słońca. Astaksantyna jest 550 razy silniejsza od wit.E i 11 razy od beta-karotenu w neutralizowaniu tlenu singletowego.
  • w przeciwieństwie do beta-karotenu i likopenu astaksantyna przedostaje się do mózgu i siatkówki oka co ma znaczny wpływ na stan wzroku
  • jest ona rozpuszczalna w tłuszczach, dlatego przenika do błon komórkowych
  • pochłania promienie UVB
  • zmniejsza uszkodzenia DNA
  • ma silne właściwości przeciwzapalne
  • u osób przyjmujących astaksantynę nie zaobserwowano negatywnych reakcji
  • jest praktycznie niemożliwe, aby przyjmować zalecaną dzienną dawkę astaksantyny w diecie. Istnieją dwa jej główne źródła: algi i zwierzęta, które się nimi żywią tj. łosoś, małże i kryl.

Karotenoidy

Karotenoidy to związki, które odpowiadają za kolory pokarmów tj. zielony, czerwony, żółty, pomarańczowy oraz barwy kwiatów.

Wszystkie żywe organizmy zawdzięczają swoje kolory naturalnym pigmentom.

Oprócz wspaniałych kolorów, pigmenty te odgrywają również ważne funkcje biologiczne. Są bardzo istotne dla fotosyntezy oraz chronią rośliny lub organizmy przed uszkodzeniem wywołanym przez światło lub tlen. Wiele zwierząt je pokarmy zawierające karotenoidy, które dostarczają antyoksydantów i stanowią źródło wit.A.

Spożywając rośliny lub organizmy zawierające te pigmenty, zyskujesz również podobne właściwości ochronne. Występuje ponad 600 naturalnie występujących karotenoidów, ale znamy zaledwie kilka z nich.

Karotenoidy są podzielone na dwie grupy:

  • Karoteny – nie zawierają atomów tlenu: likopen (nadaje kolor czerwony pomidorom) i beta-karoten (pomarańczowy kolor w marchewkach)
  • Ksantofile – zawierają atomy tlenu: luteina, kantaksantyna (żółty kolor kurek), zeaksantyna i astaksantyna.

Najczęściej spotykanym karotenoidem w przyrodzie jest zeaksantyna (papryka, kukurydza, kiwi, winogrona, pomarańcze i kabaczek).

Ok. 10 różnych karotenoidów znajduje się najprawdopodobniej w twoim organizmie. Żadne z do tej pory przebadanych karotenów nie są w stanie przedostać się przez barierę krew-mózg, ale astaksantyna to potrafi.

Nie wszystkie karotenoidy są takie same

Niektóre karotenoidy (m.in. beta-karoten, likopen i zeaksantyna) działają nie tylko jako antyoksydanty, ale również jako pro-oksydanty kiedy występują w odpowiednim stężeniu, co nie jest dobre. Astaksantyna nie działa jako pro-oksydant, przez co ma bardzo korzystne działanie.

Zeaksantyna występuje w świeżysz, surowych warzywach i niektórych owocach. Najlepsze źródło luteiny to żółtko jajek, ale powinny to być organiczne jajka. Prawdopodobnie nie spożywamy dużo astaksantyny, na pewno nie tyle, aby skorzystać z jej korzystnego wpływu na zdrowie.

Astaksantyna najczęściej występuje w postaci czerwonego barwnika u zwierząt morskich, a zwłaszcza w łososiu, nadając mu charakterystyczny kolor. Łosoś, podobnie jak inne stworzenia morskie nie syntetyzuje sam astaksantyny i musi przyjmować ją w diecie w postaci zooplanktonu i  kryla. Jedzą one z kolei algi, które naturalnie wytwarzają ten pigment.

Sztucznie wytwarzana astaksantyna jest często podawana rybom w celu uzyskania odpowiedniego różowego koloru. Jednak, łosoś występujący w naturze ma 400% więcej astaksantyny niż łosoś z hodowli.

Lista korzystnego działania astaksantyny na zdrowie coraz dłuższa

bioastin-astaksantyna-60-kapsulek.jpgPrawdopodobnie nie ma inne naturalnej substancji, która ma tyle dobroczynnego wpływu jak ten mało znany karotenoid.

Jego możliwości są naprawdę niezwykłe.

W oparciu o najnowsze badania wiadomo, że astaksantyna:

  • wspomaga odporność
  • poprawia zdrowie układu sercowo-naczyniowego zmniejszając białka c-reaktywne, trójglicerydy oraz zwiększając cholesterol HDL
  • intensywnie chroni oczy przed kataraktą, zwyrodnieniem plamki żółtej i ślepotą (później omówię to szczegółowo)
  • chroni mózg przed demencją i chorobą Alzheimera
  • zmniejsza ryzyko występowania różnych rodzajów nowotworów (m.in. raka piersi, okrężnicy, pęcherza i jamy ustnej) poprzez stymulację apoptozy (śmierć komórek nowotworowych) i zahamowania peroksydacji tłuszczów.
  • przyspiesza regenerację po urazach rdzenia kręgowego i innych urazach centralnego układu nerwowego
  • zmniejsza stany zapalne m.in. artretyzm i astmę.
  • poprawia wytrzymałość i regenerację
  • pomaga unormować poziom cukru we krwi, tym samym chroniąc nerki
  • poprawia trawienie i łagodzi refluks
  • wspomaga płodność zwiększając liczebność nasienia
  • pomaga zapobiegać oparzeniom słonecznym, chroniąc przed szkodliwym wpływem promieniowania (m.in. podczas lotu samolotem, przed promieniami rentgena, badaniami tomograficznymi, itp.)
  • zmniejsza uszkodzenia oksydacyjne DNA
  • łagodzi objawy zapalenia trzustki, stwardnienia rozsianego, zespołu kanału nadgarstka, reumatoidalnego zapalenia stawów, choroby Parkinsona i Charcot oraz chorób neurodegeneratywnym.

Lista ta jest coraz dłuższa, gdyż pojawia się coraz więcej badań nad tym wspaniałym związkiem.

Karotenoidy i wzrok

W dzieciństwie z pewnością słyszałeś: “Jedz marchewki, ponieważ są zdrowe dla oczu!”.

Jest to prawda. Marchewki zawierają karotenoidy, które są zdrowe dla wzroku. Wit.A jest istotna dla siatkówki oka, gdyż bez tej witaminy grozi utrata wzroku.

Spośród wszystkich karotenoidów, jedynie zeaksantyna i luteina występują w siatkówce oka, gdzie jest największe stężenie kwasów tłuszczowych w całym organizmie. Siatkówka jest bogata w tlen i potrzebuje wiele substancji wymiatających wolne rodniki, aby zapobiec uszkodzeniom oksydacyjnym.

Mówi się, że zeaksantyna i luteina koncentrują się w siatkówce, aby zapobiegać tym uszkodzeniom. Związki te nadają również kolor plamce żółtej w siatkówce stąd pochodzi jej nazwa.

Zeaksantyna i luteina podobnie jak astaksantyna przenikają przez barierę krew-mózg-siatkówka. Co ciekawe zeaksantyna występuje w większym stężeniu niż luteina w dołku środkowym siatkówki oka, gdzie dociera najwięcej światła. Ponadto, zeaksantyna jest skuteczniejsza w wymiataniu tlenu singletowego niż luteina. Organizm o tym wie i gromadzi ten związek w miejscu gdzie jest najbardziej potrzebny!

Główne przyczyny utraty wzroku to zwyrodnienie plamki żółtej i katarakta

Naukowcy podają, że astaksantyna może być NAJWAŻNIEJSZYM karotenoidem dla zdrowych oczu i zapobiegania ślepocie.

Utrata wzroku to wielki problem na całym świecie. Poniższe statystyki mogą cię zaniepokoić:

zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem (AMD) to główna przyczyna utraty wzroku u ludzi powyżej 50 r.ż.

  • 60 mln ludzi na świecie cierpi na AMD, a 10 mln straciło wzrok
  • poważna, nieodwracalna utrata wzroku dotyka 30% osób powyżej 55 r.ż.
  • katarakta to kolejna główna przyczyna utraty wzroku, dotykająca ponad 20 mln ludzi w samych Stanach Zjednoczonych. Przyczyną tej choroby jest peroksydacja lipidów w nabłonku soczewki. Inne jej przyczyny zwykle są związane z wiekiem.
  • każdego roku przeprowadza się 3 mln operacji z powodu katarakty.

Badania kliniczne podają, że stopniowa utrata fotoreceptorów to główna przyczyna AMD. Wszystkie działania jakie podejmiesz, aby temu zapobiec, zmniejszą ryzyko rozwoju tej choroby w starszym wieku.

Astaksantyna chroni siatkówkę

Wit.C może chronić przed uszkodzeniami siatkówki wywołanymi przez światło, a duże ilości tej witaminy występują w komórkach siatkówki. Jednak ona sama nie wystarcza.

Badania epidemiologiczne wykazały, że dieta bogata w karotenoidy (szczególnie luteinę i zeaksantynę) mają związek z mniejszym ryzykiem występowania katarakty i AMD. Na drodze eksperymentu wykazano również, że regularne spożywanie suplementów z luteiną może zwiększyć gęstość pigmentu plamki żółtej, co potencjalnie może zmniejszyć ryzyko późniejszego występowania tej choroby.

Naukowcy zbadali luteinę, zeaksantynę, kantaksantynę i astaksantynę pod kątem ochronnego wpływu na siatkówkę. Żaden z powyższych związków nie działa tak jak astaksantyna pod względem wymiatania wolnych rodników i /oraz przenikalności przez barierę krew-mózg-siatkówka.

Badania wykazały, że kantaksantyna jest szkodliwa dla wzroku, gdyż może prowadzić do retinopatii. Dlatego ten karotenoid został wykluczony z listy suplementów.

Dr Mark Tso z Wilmer Eye Institute na Johns Hopkins University (uważany przez ekspertów za najbardziej prestiżowe centrum okulistyki na świecie) wykazał, że astaksantyna jest najlepsza dla ochrony wzroku. Odkrył on, że z łatwością przedostaje się ona do tkanek oka i ma lepszy wpływ niż inne karotenoidy bez skutków ubocznych.

Tso wykazał, że astaksantyna może poprawiać lub zapobiegać uszkodzeniom wywołanym przez światło, uszkodzeniom fotoreceptorów, zwojów nerwowych oraz neuronów wewnętrznej warstwy siatkówki.

Ponadto suplementacja astaksantyną może skutecznie zapobiegać lub leczyć wiele chorób oczu tj.:

  • zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem (AMD)
  • neuropatia cukrzycowa
  • torbielowaty obrzęk plamki (CME)
  • zamknięcie tętnicy środkowej siatkówki
  • jaskra
  • stany zapalne oczu (m.in. zapalenie siatkówki, tęczówki, rogówki, twardówki)

Inni badacze (Shimidzu et al, Bagchi, Martin et al, i Beutner) potwierdzili odkrycie dr Tso, że astaksantyna jest najsilniejszym antyoksydantem dla zdrowia oczu, zapewniającym dodatkową ochronę na długi czas.

Zapobieganie nowotworom i wspomaganie odporności

Oprócz zapobiegania chorobom oczu, astaksantyna wykazuje działanie przeciwnowotworowe w badaniach na zwierzętach. Ponieważ nie występuje ona w surowicy krwi u ludzi, brak informacji na temat jej wpływu na zdrowie ludzi.

Kilka badań wykazało skuteczne działanie astaksantyny na zapobieganie nowotworom u myszy i szczurów:

  • w 2002, Kurihara badał ochronny wpływ astaksantyny przeciw nowotworom u myszy. Odkrył on, że astaksantyna „poprawiła odpowiedź antynowotworową poprzez zahamowanie peroksydacji lipidów wywołanej przez stres.”
  • Tanaka et al (1994) wykazał, że astaksantyna chroniła myszy przed rakiem pęcherza moczowego.
  • Drugie badanie Tanaki (1995) wykazało, że astaksantyna zapobiegała karcynogenezie u szczurów, oraz miała większy wpływ na hamowanie raka niż beta-karoten poprzednio badany.
  • Trzecie badanie tej grupy naukowców (1995) wykazało znaczny spadek zachorowania na raka okrężnicy u zwierząt karmionych astaksantyną.

Co ciekawe głównym źródłem astaksantyny jest łosoś, podstawa diety Eskimosów i innych mieszkańców Północnej Ameryki. Występuje u nich niezwykle niska zachorowalność na raka, co było przypisywane wysokiej zawartości pewnych kwasów tłuszczowych w mięsie łososia.

Jednak z pewnością warto zbadać ewentualność, że astaksantyna w ich diecie rybnej może również zapobiegać nowotworom.

Astaksantyna była dogłębnie badana przez  University of Minnesota, aby określić jej wpływ na odporność. Wykazano, że wspomaga ona produkcję przeciwciał oraz aktywność limfocytu T i limfocytu T pomocniczego, oraz częściowo zmniejszyła humoralną odpowiedź immunologiczną u starszych myszy.

Astaksantyna zmniejszyła również objawy stanów zapalnych u myszy z infekcją wywołaną bakterią H. pylori.

Więcej informacji na temat wpływu i mechanizmu działania astaksantyny znajdziesz tu: „Astaxanthin and Cancer Chemoprevention” dr John E. Dore, z Cyanotech Corporation.

Większa wytrzymałość i utrata tłuszczu

Astaksantyna może nawet poprawiać wytrzymałość mięśni i zwiększać metabolizm tłuszczu!

Myszy, którym podawano astaksantynę miały szybsze spalanie tłuszczu podczas ćwiczeń w porównaniu z samymi ćwiczeniami w badaniu Aoi z 2007. Aoi podaje, że wpływ na to ma ochronne działanie enzymu transportującego tłuszczu na błony mitochodniów, które produkują energię.

Często to co ma wpływ na myszy ma również na ludzi.

Ochrona przed poparzeniem słonecznym i szkodliwym promieniowaniem

Zdolność Haematoccous pluvialis do ochrony przed wpływem intensywnego promieniowania ultrafioletowego może pomóc uniknąć oparzeń słonecznych. Wynika to z gaszenia tlenu singletowego, co omówiłem wcześniej. Ostatnie badania wykazują, że przyjmowanie 2 mg astaksantyny dziennie przez miesiąc, będzie zapobiegać oparzeniom słonecznym.

Te same antyoksydanty, które chronią algi przed słońcem ochronią twoją skórę. Pigment odbudowuje się przez kilka tygodni, więc nie można połknąć parę pigułek przed wyjściem na słońce i oczekiwać cudów. Podobnie jest w przypadku prześwietlenia i badania tomograficznego. Kilka tygodni wcześniej przyjmuj 2-4mg astaksantyny, aby zyskać ochronę przed tym promieniowaniem. Jeśli planujesz podróż samolotem, również jesteś narażony na znaczne promieniowanie, zwłaszcza lecąc w dzień. Przyjmuj taką samą dawkę astaksantyny przez kilka tygodni przed lotem.

Końcowe wskazówki

Wspominałem o astaksantynie w odniesieniu do oleju z kryla, który od wielu lat jest wg mnie najlepszym źródłem kwasów omega-3 pochodzenia zwierzęcego. Olej z kryla zawiera naturalną astaksantynę. Nasz produkt zawiera największe jej stężenie spośród wszystkich suplementów dostępnych obecnie na rynku.

Dieta bogata w świeże, organiczne produkty, oraz przyjmowanie astaksantyny, to najlepszy sposób na zdrowie wraz z ćwiczeniami, snem i kontaktem z ziemią.

Komenatrze wyłączone.